یکی دیگر از تعرضات ناحقی که از نظر قانونگذار، دفاع در مقابل آن مانند دفاع از نفس با اجتماع شرایطی مشروع و جایز شمرده شده، دفاع از عرض یا ناموس است. در بیان مفهوم حقوقی اصطلاح عرض و ناموس که ظاهراً قانونگذار آنها را مترادف به کار برده است در قانون مجازات اسلامی تعریف روشنی به عمل نیامده است ولی برای تشخیص مصادیق آنها می‌توان مفهوم متفاوتی قائل شد. با توجه به معنی لغوی و عرفی آنها به نظر می‌رسد که:
تعرض به عرض، ناظر به هر گونه تجاوز ناحق به آبرو و حیثیت و شرافت خانوادگی و اجتماعی افراد است که با توجه به آداب و رسوم و اعتقادات مذهبی و خصوصیات اخلاقی مردم ارتکاب آنها زشت و ناپسند تلقی می‌گردد. تعرض به ناموس، ناظر به اعمال مغایر با حیثیت خود شخص یا پدر و مادر، یا زنان یا سایر اعضای یک خانواده است که رعایت احترام آنها بر اساس اخلاقیات اعتقادات دینی و عرف و عادت، ضروری است. بنابراین مفهوم عرض اعم از ناموس است و هر تعرض ناحقی را که به نحوی از انحاء منافی آبرو و حیثیت خانوادگی و اجتماعی افراد خواهد شد در برمی‌گیرد؛ ولی تعرض به ناموس در معنای محدودتر آن شامل تعرض به آبرو و حیثیت خود شخص یا همسر یا خواهر یا اولاد و دیگر اعضای خانواده شخص می‌شود.
باید دانست که ضابطه تشخیص تعرض به عرض یا ناموس، امری اعتباری است و تابع اعتقادات و آداب و رسوم و خصوصیات اخلاقی متوسط افرادی است که در یک جامعه معین زندگی می‌کنند. در نتیجه مفهوم تعرض به عرض و ناموس در جوامع مختلف ثابت و یکسان نیست. مثلاً در کشورهای اروپایی، بوسیدن زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت وجود ندارد در معابر عمومی تعرض به ناموس و منافی عفت عمومی تلقی نمی‌شود، در حالی که در جوامع دیگری مانند کشورهای اسلامی چنین عملی منافی عفت عمومی و غیر مشروع است و چنانچه کسی در مقام دفاع از ناموس یا عرض خود برای دفع تعرض قیام کند اقدام او با اجتماع شرایطی مشروع شناخته میشود.