بیماری مالاریا

 مالاریاتعریف : مالاریا یک بیماری انگلی بوده که نشانه های مقدماتی چهار نوع انسانی آن ممکن است بسیار نزدیک به هم  باشد . حتی دوره های تب  در روزهای اول بیماری از دیگر بیماریهای انگلی ، ویروسی و باکتریایی قابل تشخیص نیست .

مالاریای نوع فالسی پاروم شدیدترین نوع بیماری را ایجاد می کند . اشکال مختلف بیماری ممکن است به صورت : تب ، عرق ، سرفه ، اسهال ، ناراحتی تنفسی و سردرد تظاهر کند و یا احتمالاً پیشرفت کرده و یرقان ، اختلال انعقاد خون ، شوک ، نارسائی کبد و کلیه ، التهاب حاد مغزی ، ادم ریوی و مغزی ، اغماء و مرگ را باعث گردد .

میزان کشندگی در کودکان درمان نشده و بزرگسالانی که ایمن نیستند با نوسان قابل ملاحظه ای به ۱۰ تا ۴۰ درصد و یا بیشتر می رسد .

سایر اشکال مالاریای انسانی مثل ویواکس و مالاریه معمولاً‌ خطر مرگ ندارند .

تشخیص آزمایشگاهی مالاریا با دیدن انگل در گسترشهای  خون محیطی صورت می گیرد .

روشهای آزمایشگاهی پیشرفته تر و تخصصی تر هم برای تشخیص وجود دارد که معمولاً امکان انجام آن در تمام آزمایشگاههای تشخیصی وجود ندارد .

* عامل عفونت : تک یاخته های انگلی تحت عنوان پلاسمودیوم می باشند که بسته به نوع عامل انگلی انواع مالاریا را ایجاد می کنند .

آلودگی مخلوط انسان با بیش از یک نوع از انگل مالاریا در مناطق اندمیک بیماری نادر نیست .

* وقوع : مالاریا هنوز در بسیاری از کشورهای گرمسیر و تحت گرمسیر از مشکلات مهم بهداشتی است .

از مشکلات مهم کنترل مالاریا مقاومت داروئی در این بیماری می باشد .

اطلاعات موجود در مورد کانونهای مالاریای مقاوم به دارو در هر سال به وسیله سازمان بهداشت جهانی منتشر می شود .

مخزن :  انسان تنها مخزن مهم انگلهای مالاریای انسانی است .

روش انتقال : انتقال انگل به انسان به وسیله نیش پشه آنوفل ماده آلوده صورت می گیرد . اغلب گونه های این پشه در تاریک و روشن غروب و ساعات اول شب تغذیه می کنند ، اوج فعالیت بعضی از ناقلین مهم در حوالی نیمه شب و یا ساعات اولیه صبح است .

سیرتکامل این انگل در بدن پشه بین ۳۵-۸ روز بسته به نوع انگل و درجه حرارت متغیر می باشد . پس از طی مراحل تکامل در بدن پشه به اندامهای مختلف  رفته و آنهایی که به غده های بزاقی حشره می روند بالغ شده و به مرحله آلوده کنندگی می رسند و پشه هنگام خونخواری مجدداً انگل را وارد بدن انسان می کند .

انگل در میزبان حساس وارد سلولهای کبدی شده و مرحله خارج گلبول قرمز را طی می کنند . در مرحله بعدی سلولهای کبدی پاره شده و هزاران انگل غیرجنسی آزاد شده و از طریق سینوسهای خونی کبد خود را به جریان خون می رسانند و به گلبول های قرمز حمله کرده و تکثیر دوره ای خود را شروع می کنند . سپس گلبولهای قرمز را پاره کرده و هرکدام بین ۸ تا ۳۰ انگل جدید در خون آزاد می کنند که هر کدام به یک گلبول جدید حمله می کند .

فاصله بین گزش پشه آلوده و ظهور انگل در خون « دوره مخفی » نامیده می شود .