+

شناخت فضای شهر همدان
شهر همدان در ناحیه کوهستانی الوند واقع شده که در اقلیم کوهپایه ای ( با زمستانهای سرد و تابستانهای تا حدودی گرم ) قرارگرفته است.حال با این نوع آب و هوا و نوع اقلیم،طراحی فضاهای شهری شهر همدان نیز متاثر از این موضوع می باشد.بطوری که طراحی شهری همدان از ابتدا تا به امروز همواره تحت تاثیر اقلیم کوهپایه ای خود قرار گرفته است.

پروژه درس تحلیل فضای شهری – شهر همدان ۶۳ اسلاید

 خصوصیات فضا های شهری همدان بر اساس اقلیم
خصوصیات کلی بافت شهری همدان به قرار ذیل است :
الف) فضاهای شهری کوچک و محصور
ب) بافت شهری متراکم و ابنیه متصل بهم
ج) جهت آفتاب و عوارض زمین عامل تعیین کننده در نحوه استقرار،گسترش و سیمای کلی شهر
د) کوچه ها و معابر اصلی به موازات خط تراز زمین و اغلب با عرض کم

به دلیل سرمای بسیار زیاد در بخش عمده ای از سال، در این نواحی بافت شهری متراکم و ابنیه متصل به هم هستند تا بدین صورت سطح تماس فضاهای گرم مسکونی با محیط سرد خارج کمتر شود . فضاهای شهری نیز تا حد امکان محصور وکوچک هستند تا جریان باد سرد به داخل این فضاها کمتر نفوذ کند . به علاوه تابش حرارت از سطوح خارجی دیوارهای گرم ساختمانها، تا حدی باعث اعتدال هوای سرد فضاهای شهری می شود و کوچک بودن این فضاها از این نظر نیز دارای مزیت است .

پروژه درس تحلیل فضای شهری – شهر همدان ۶۳ اسلاید

در شهر همدان نمونه بسیار جالبی از معابر وجود دارد که دالان نامیده می شود . دالان یک راه عبوری کم عرض برای چند خانه بوده و دراکثرمحلات، خانه ها از طریق این دالانهای سرپوشیده به معابر اصلی شهر متصل می شده اند . ساکنین خانه های مجاور دالان غالباٌ با هم خویشاوندی داشته اند و از لحاظ فرهنگی با هم ارتباط بسیار نزدیک داشته اند . بدین ترتیب با ایجاد دالان در مقابل معبر ورودی خانه های خود ، هم یک فضای نیمه خصوصی ایجاد می کرده اند و هم در مقابل باد و سرمای زمستان در این فضا محفوظ بوده اند . به چهار دلیل شهرها در مناطق کوهستانی غالبا در وسط کوهپایه و در سمت جنوبی آن استقرارمی یابند : اول اینکه اگر شهر در پایین دره باشد، خطر سیل وجود دارد .ثانیا در شب هوای سرد که سنگینتر است، به پایین دره نفوذ کرده و به شدت سرما در آن اضافه می شود . ثالثا سمت شمالی کوه که همیشه در سایه بوده، مکان خوبی برای زندگی نیست. رابعا بالای کوه نیز برای استقرار مناسب نیست زیرا معمولاٌ ناهمواریهای زمین در بالای کوه بیشتر است و شدت باد در این ناحیه بیشتر می باشد و هیچگونه حفاظی برای شهر در مقابل باد وجود ندارد و بالاخره اینکه بالای کوه از رودخانه که در پایین دره جاری می باشد، دور بوده و دسترسی به آن مشکل است .

=========================================================