لکنت زبان عمدتا و بطور کلی جز در موارد استثنایی در دوران خردسالی آغاز شده و یک پدیده خاص دوران کودکی است. معمولا از سنین ۲ تا ۴ سالگی شروع میشود. لکنت زبان از مهمترین و متداولترین اختلالات تکلمی است. در سنین ۶ تا ۷ سالگی نیز که مصادف با زمان آغاز مدرسه میباشد به لحاظ ویژگیهای عاطفی و سازگاری اجتماعی خاص این دوره موقعیت مناسبی است برای بروز لکنت زبان در میان کودکانی که بیشتر مستعد چنین اختلالی میباشند. گاهی از موارد در دوران بلوغ نیز افرادی که قبلا به نحوی لکنت زبان داشتهاند دچار لکنت زبان میشوند.
فصل اول: لکنت زبان چیست؟ ۱٫۱٫ مقدمه و تعریف
سالهای مدیدی است که لکنت زبان مورد توجه متخصصین بوده و در زمینههای شناخت و سببشناسی و درمان آن تحقیقات زیادی انجام گرفته است. لکنت زبان نوعی اختلال گفتار است که آن را تحت عنوان اختلالات ناروانی گفتار۱ و یا بهعبارتی روان نبودن گفتار مطرح نمودهاند. مشکل عمدهای که در لکنت زبان وجود دارد عدم توانایی برقراری ارتباط به شکل آسان، با سرعت مناسب، و بهطور پیوسته میباشد. در نتیجه شخص نمیتواند در انتقال پیام موفق باشد. تعاریف زیادی از لکنت زبان ارائه شده است.
در چهارمین چاپ راهنمای آماری و تشخیصی بیماریهای ذهنی لکنت به این صورت تعریف شده است: “لکنت زبان آشفتگی و اختلال در روانی گفتار و برنامهریزی آن میباشد بطوریکه برای سن شخص نامناسب میباشد و شامل یک یا چند مورد از این علائم است: تکرار صداها، کشش صداها، بهمیاناندازی، مکث درون واژهها، جایگزین کردن واژهها بهمنظور جلوگیری از امتداد، قفل و گیرهای۲ قابل شنیدن
۱- disfluency disorder
۲- blocking: در اینجاگیر بهعنوان یک اصطلاح پوششی برای تمام انواع مشکلاتی که در لکنت زبان وجود دارد اعم از تکرار، کشش، به میاناندازی و غیره بهکار گرفته شده است و یا بهطور کلی به ناروانیهای شخص مبتلا به لکنت اطلاق میشود.
یا غیر قابل شنیدن (ناملفوظ)”. لکنت مزمن ممکن است با علائم فیزیکی شنیداری یا دیداری مانند حرکات چشم، شکلک و یا اطناب زبانی همراه باشد (کاپلان و دیگران، ۱۹۹۴، ص ۱۰۹۶). زمان ظهور و شدت لکنت بر حسب موقعیت تغییر میکند و متفاوت است و میتوان آن را با توجه به موقعیت ارتباطی و کلمات بیان شده تا حدی پیشبینی کرد. ۲٫۱٫ اپیدمیولوژی
میزان شیوع لکنت در جمعیت کلی حدود ۱% میباشد. اما میزان بروز آن را نزدیک به ۳% تخمین زدهاند. لکنت معمولاً در بین کودکان خردسال بیشتر شایع است و در سنین بالاتر و بزرگسالان معمولاً رفع شده است. ۵۰ تا ۸۰% از کودکان مبتلا به لکنت بهطور خودبخودی بهبود مییابند. در برابر هر ۳ یا ۴ پسر مبتلا به لکنت یک دختر مبتلا وجود دارد. یعنی ۴/۳ افراد مبتلا جنس مذکر و ۴/۱ آن را مؤنث تشکیل میدهد. بیماری معمولاً در خانوادههایی که در آنها کودک مبتلا یا افراد مبتلا وجود داشته است بیشتر ظهور میکند. ۳٫۱٫ سببشناسی۱
علت دقیق لکنت زبان هنوز بهطور دقیق و بدرستی شناخته نشده است. اما در این مورد نظریات و فرضیات مختلفی ارائه شده است. مهمترین نظریات بهشرح زیر است: (کاپلان و دیگران، ۱۹۹۴، ص۱۹۰۶)
۱- etiology
۱٫۳٫۱٫ مدلهای روانزادی۱
مدل روانزادی یکی از مدلهای اولیه سببشناسی لکنتزبان است. در گذشته چنین فرض میشد که لکنت بهعنوان پاسخی در مقابل تعارضات، ترس، و یا نوروز (اختلال عصبی) ایجاد میشود. اما دادههای تجربی این امر را ثابت نمیکنند. در واقع هیچ شاهدی مبتنی بر اینکه تعارضات یا اضطراب سبب اصلی لکنت باشد وجود ندارد. همچنین هیچ مدرکی مبنی بر اینکه افراد مبتلا به لکنت بیش از افراد مبتلا به اختلالات دیگر گفتار دارای مشکلات روانی و عصبی باشند وجود ندارد. با این وجود عواملی مانند اضطراب و فشار روانی بهنوعی تشدید کننده ناروانیهای فرد مبتلا میباشند و لکنت زبان ممکن است در موقعیات تنشزا وخیمتر شود.
۲٫۳٫۱٫ مدلهای یادگیری
نظریات یادگیری که در مورد علت لکنت زبان بیان شدهاند عبارتند از: نظریه سمانتوژنیک۲ و نظریه شرطیسازی سنتی۳٫ در نظریه اول اعتقاد بر این است که لکنت در اصل یک پاسخ اکتسابی به ناروانیهای طبیعی کودک میباشد و در واقع در صورتیکه به ناروانیهای دوران کودکی برچسب لکنت زده شود لکنت رشد مییابد. جانسون (۱۹۵۳-۱۹۵۵) متوجه شد که لکنت در اثر انتقاد بیجای والدین بهوجود میآید اگر در مورد ناروانیها چیزی گفته نشود خودبهخود از بین میرود و درصورتیکه به آن توجه بیش از حد شود تثبیت شده و به لکنت زبان تبدیل میشوند. بر اساس این مدل یک
۱- psychogenic
۲- semantogenic
۳- classic conditioning
روش درمانی بهوجود آمده که در آن به بیمار کمک میکنند تا آسانتر لکنت کند (کاپلان و دیگران، ۱۹۸۰، ص ۲۵۸۰). مدل دیگر که بر شرطیسازی سنتی تأکید میکند معتقد است که لکنت با توجه به عوامل محیطی شرطی میشود.
۳٫۳٫۱٫ مدلهای ارگانیکی
در این مدلها تأکید بر این امر است که لکنت زبان بر اثر سمتگیری ناقص مغز یا برتری مغزی نابهنجار بهوجود آمده است. در واقع زیاد بودن تعداد افراد چپ دست و دو دستیها در میان افراد مبتلا به لکنت زبان همچنین کنش ضعیف این افراد در آزمونهای شنود دو گوشی تأییدی است بر این مدل. البته این پدیدهها در تمام موارد دیده نمیشود و نمیتوان آنها را به همه افراد تعمیم داد. نظریه تسلط مغزی نابهنجار بر پایه این اصل استوار است که در لکنت زبان بین دو نیمه مغز جهت کنترل کارکردهای زبانی کشش وجود دارد. تفاوتهای جنسی چشمگیر در لکنت زبان و مطالعه دوقلوها نیز نشان میدهد که لکنت زبان تا چه حدی دارای پایه ژنتیکی میباشد. به هر حال مدلهای ارگانیکی به دلیل کم بودن مطالعاتی که روی مغز افراد مبتلا به لکنت انجام گرفته پیشرفت چندانی نکرده است.
۴٫۳٫۱٫ مدلهای سایبرنتیک
در این مدل گفتار بهعنوان یک فرآیند قلمداد میشود که جهت تنظیم و کنترل به یک پسنورد یا فیدبک مناسب بستگی دارد و لکنت زبان در نتیجه اختلال یا از همگسیختگی در حلقه پسنورد بهوجود میآید. افراد مبتلا به لکنت زبان در فیدبک ۱- feedback loop
شنوایی دچار ناپایداری هستند و این ناپایداری سبب بروز مشکلاتی در کنترل علائم خروجی گفتار میشود.
عدهای معتقدند که فرد مبتلا به سیستم فیدبک شنوایی نسبت به سایر فیدبکها اتکای بیشتری دارد. در حقیقت این امر، که بهکارگیری نوفه سفید و پسنورد شنیداری همراه با تأخیر۱ موجب کاهش لکنت در افراد مبتلا میشود اما در افراد عادی لکنت ایجاد میکند، موجب افزایش اعتبار بالقوه این نظریه شده است.
۵٫۳٫۱٫ نظریه نارسایی تفکر زبانی
اساس این نظریه بر این عقیده بنا شده است که افراد مبتلا به لکنت دارای مشکلی در پردازش افکار و اندیشههای خود در قالب زبان میباشند و این مشکل که نارسایی تفکر زبانی- نظری به آن اطلاق میشود منجر به لکنت زبان میگردد. مدافعان این نظریه معتقدند که «ورای هر لکنت» اختلال ناپختگی و نارسایی در تکامل زبان وجود دارد و افراد مبتلا به لکنت زبان افرادی هستند که در شکل دادن به اندیشه خود در قالب زبان دچار مشکل هستند. ادوارد پیشون و سوزان بورل معتقدند که دو شیوه تفکر انسانی وجود دارد. شیوه تفکر حسی- عملی که تجسم ذهنی به کمک تصاویر یا خاطرات حسی و یا تصور حرکات در ذهن است. و شیوه تفکر زبانی- نظری که در آن، تفکر کلمات را به خدمت میگیرد و فقط این نوع تفکر مخصوص انسان است و تفکر در آن بهصورت کلام درمیآید. در این صورت فرد باید واجد «بیواسطگی زبان» باشد. یعنی افکار او بدون واسطه شکل کلمات را بهخود بگیرند و شخص بدون مکث خارج از حد طبیعی
۱- Delayed Auditory Feedback (DAF)
بتواند تفکر خود را مطابق الگوهای زبانی اظهار کند. طراحان این نظریه معتقدند که افراد مبتلا به لکنت فاقد «بیواسطگی زبان» هستند و در آنها ابتدا فکر پدید میآید و سپس در قالب کلمات شکل میگیرد مثل اینکه این افراد مجبور به ترجمه زبانی هستند که به آن تکلم میکنند. عوامل نارسایی تفکر زبانی نظری را توارث، دوزبانه بودن، عوامل روانشناختی، تأخیر در گفتار، نارسایی ذهنی عمومی و فعالیت بیش از حد تفکر حسی- عملی نسبت دادهاند (محمدزاده، ۱۳۷۳، ص ۸۵-۸۶).
هم اکنون عقیده بر این است که لکنت زبان احتمالاً بر اساس یکسری متغیرها که روی هم تأثیر متقابل دارند بهوجود آمده است. این متغیرها شامل عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی میشوند.
۴٫۱٫ مشخصات بالینی
لکنت زبان معمولاً قبل از سن ۱۲ ماهگی آغاز میشود و در اکثر موارد بین ۱۸ ماهگی و ۹ سالگی ظهور مییابد. بیشترین موارد آغاز لکنت در دو نقطه سنی ۲ تا ۵/۳ سالگی و ۵ تا ۷ سالگی است. برخی از افراد مبتلا و البته نه همه آنها دارای مشکلات دیگر گفتار و زبان هستند. از جمله اختلالات واجشناسی و اختلال زبانبیانی. لکنت بهصورت ناگهانی و یکباره شروع نمیشود و معمولاً بهصورت تدریجی و در طول یک دوره زمانی که ممکن است هفتهها و یا ماهها بهطول انجامد آغاز میگردد. در ابتدا با تکرار همخوانهای آغازین کلمات، تکرار کلمات آغاز عبارات و کلمات طولانی شروع میشود و شخص تقریباً بهطور دائم و ثابت در مورد لغات یا عبارات مهم لکنت میکند.
فایل کامل این تحقیق ۲۶ صفحه بصورت ورد WORD می باشد. در تمامی ساعات شبانه روز >> پرداخت آنلاین و دانلود آنلاین پروژه
*دوست عزیز در صورت نداشتن رمز پویا یا قطع بودن درگاه بانکی ، لطفا
نام پروژه درخواستی خود را
جهت هماهنگی برای دریافت شماره کارت واریزی و دریافت لینک دانلود،
به واتساپ پشتیبانی سایت ۰۹۳۹۲۷۶۱۶۳۰ ارسال کنید
*(از ساعت
۸ الی ۲۳)
دیدگاهتان را بنویسید